Tematyka zastosowania wodoru w energetyce i wykorzystania tego pierwiastka w transformacji energetycznej budzi coraz wiesze zainteresowanie nie tylko naukowców, ale też polityków, administracji państwowej przedstawicieli biznesu. Jakie są możliwości produkcji, transportu i magazynowania wodoru, jak wykorzystać go w łączeniu sektorów energetyki? Jaki jest polski potencjał w zakresie gospodarki wodorowej, a jak wygląda to w innych krajach Unii Europejskiej i nie tylko. Na te pytania starają się odpowiedzieć autorzy wydanej w Oficynie Wydawniczej Politechniki Rzeszowskiej publikacji „Bezpieczeństwo energetyczne. Wybrane zagadnienia”. W gronie autorów jest grupa uznanych ekspertów i naukowców, jak i studenci zainteresowani pracą badawczą.
Redaktorzy tomu (Alicja Wiącek, Mariusz Ruszel, Jolanta Stec-Rusiecka) dowodzą już we wstępie, iż odpowiednio zaprojektowane i zbudowane systemy gospodarki wodorowej mogą – w obliczu konieczności odchodzenia od paliw kopalnych i okresowości pracy odnawialnych źródeł energii – zapewnić bezpieczeństwo energetyczne. Transformacja ta napotyka jedna liczne bariery technologiczne, prawne, finansowe czy instytucjonalne. By je przezwyciężyć trzeba propagowac ideę gospodarki wykorzystującej wodór jako paliwo. To przyczyni się do podniesienie świadomości konsumentów, najpierw komercyjnych, a potem indywidualnych.
Jest to jedna z pierwszych publikacji książkowych, w której – przynajmniej częściowo – uwzględniona jest zmiana sytuacji na świecie po agresji Rosji na Ukrainę. Dr hab. Mariusz Ruszel, prof. Politechniki Rzeszowskiej i prezes Instytutu Polityki Energetycznej im. Łukasiewicza zauważa, że wojna przyśpieszyła dywersyfikację źródeł zaopatrzenia w surowce energetyczne. Ale komplikuje też transformację opartą na wodorze, bo jak przypomina autor, według niedawno ogłaszanych unijnych planów, znaczna część produkowanego w Europie zielonego wodoru miała pochodzić z Ukrainy. Cały czas aktualne pozostaje spostrzeżenie prof. Ruszla, że rosnąca liczba odbiorców końcowych wodoru, przyśpieszy jego masową produkcję, a możliwości magazynowania energii (także z OZE) zapewnią stabilność systemów energetycznych.
Wszyscy autorzy zgadzają się, że wodór może odegrać ważną, a nawet kluczową rolę w transformacji energetycznej. Ewa Mataczyńska i Marek Sikora szczegółowo omawiają możliwości zastosowania wodoru przy łączeniu poszczególnych sektorów energii, szczególnie jeśli chodzi o bardziej efektywne wykorzystanie potencjału OZE. Łączenie sektorów jest też konieczne przy potrzebie dekarbonizacji. Z kolei Jolanta Stec-Rusiecka pokazuje, że pierwszym krokiem do szerokiego wykorzystania „zielonego” wodoru jest rozwój produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Dopiero potem można prowadzić badania nad wodorem, a przebadane technologie wdrażać i ulepszać.
W drugiej części książki jest kilka analiz, autorstwa głównie członków Studenckiego Koła Naukowego „Eurointegracja”. Autorzy omawiają założenia polityki wdrożenia wodorowej (dokumenty strategiczne i plany) w kilku państwach europejskich, ale także w Korei Południowej. Za każdym razem omawiają też strukturę produkcji energii elektrycznej w danym państwie i charakteryzują infrastrukturę enegetyczną na potrzeby gospodarki wodorowej.
Książka bezpłatnie jest w wersji papierowej dostępna jest w Oficynie Wydawniczej Politechniki Rzeszowskiej, oraz Instytucie Polityki Energetycznej im. I. Łukasiewicza. Natomiast w wersji elektronicznej można ją pobrać ze strony:
***
„Bezpieczeństwo energetyczne. Wybrane zagadnienia”, red. Alicja Wiącek, Mariusz Ruszel, Jolanta Stec-Rusiecka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2022, ss. 254, twarda oprawa
Książka ukazała się dzięki dotacji Ministerstwa Edukacji i Nauki.
***
Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza w Rzeszowie to powstały w 2015 r. niezależny think tank grupujący ekspertów zajmujących się energetyką. Instytut prowadzi działalność naukowo-badawczą, ekspercką, propaguje naukę i wiedzę o polityce energetycznej. Wydaje też analizy, raporty, książki czy anglojęzyczne czasopismo naukowe Energy Policy Studies.