„ZŁOTA DAMA” – Anne Marie OConnor

Burzliwe losy arcydzieła Gustava Klimta zagrabionego przez nazistów. Na podstawie tej książki powstał znakomity film z Helen Mirren i Rayanem Reynoldsem.

Fabularyzowana historia relacji Gustawa Klimta i jego muzy na tle epoki fin de siecle oraz burzliwe dzieje jednego z najbardziej rozpoznawalnych arcydzieł XX wieku.

Gdy Ronald Lauder w 2006 roku kupił Złotą damę za 135 milionów dolarów, znalazł się na pierwszych stronach gazet na całym świecie. Złota dama, arcydzieło Gustawa Klimta, okrzyknięte austriacką Mona Lisą jest uznawane za jedno z najważniejszych dzieł sztuki malarskiej XX wieku.

Anne-Marie O’Connor przedstawia w książce skomplikowaną historię Adeli Bloch-Bauer, żydowskiej piękności z wiedeńskiej socjety, którą na swym dziele uwiecznił Klimt. Powieść odsłania także kulisy powstania samego dzieła. Adele stała się muzą Klimta, a wykonanie portretu poprzedziło ponad sto szkiców jej sylwetki ołówkiem na cienkim papierze manila. Złota dama to również opowieść o samym Klimcie, synu ubogiego złotnika i grawera, artystycznego buntownika, którego sztuka wykraczała daleko poza gust współczesnych.

Złota dama jest wreszcie historią burzliwych losów obrazu, najpierw skonfiskowanego przez nazistów, potem pozbawionego przez rząd austriacki nazwiska Adeli, by nic nie łączyło arcydzieła z jego żydowską modelką. Naziści nazwali obraz Złotą damą i dumnie wystawiali go w Wiedniu. Anne Marie OConnor opowiada również o tym, jak sześćdziesiąt lat po nazistowskiej grabieży portret Adele Bloch-Bauer stał się przedmiotem trwającego dekadę sporu między austriackim rządem a prawowitą spadkobierczynią Bloch-Bauerów Marią Altmann. Austriackie władze były przekonane, że galeria malarstwa Belvedere nabyła obraz zgodnie z prawem, dlatego kiedy Maria Altmann wystąpiła o jego zwrot, walczyły do samego końca. Złota dama została potraktowana jak skarb narodowy. Autorka opisuje także, dlaczego Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych zaangażował się w tę sprawę oraz jak decyzja trybunału miała głębokie konsekwencje dla świata sztuki.

W tej książce czytelnicy znajdą rzetelny portret wiedeńskiego społeczeństwa na przełomie XIX i XX wieku, genialny portret ewolucji malarza i po mistrzowsku opowiedzianą historię o tym, że za każdym wielkim dziełem kryje się równie wielka tajemnica.

***

Fascynująca, ambitna, przenikliwa… Niezwykła opowieść o sztuce i czasach Holokaustu. Washington Post

Bogato zarysowana historia owiana aurą tajemniczości. Złota Dama to porywająca opowieść. BookPage

Wnikliwa opowieść o najsłynniejszym obrazie Gustawa Klimta ukazująca relacje między artystą i jego modelką, między spadkobiercami i tymi, którzy przywłaszczyli sobie dzieło sztuki. Entuzjaści historii sztuki docenią szczegółowe opisy obrazu, a miłośnicy historii ucieszą się z mnogości faktów o drugiej wojnie światowej, które odkrywa przed nami O’Connor. Kirkus Reviews

Przejmująca opowieść o pięknie, terrorze, stracie i pamięci. Odsłania tajemnicę skrytą pod złotą powierzchnią obrazu. Associated Press

***

Anne Marie O’Connor – amerykańska pisarka i dziennikarka. Przez dwanaście lat pracowała jako korespondent zagraniczny dla Agencji Reutera. Na łamach Los Angeles Times opisywała działalność karteli narkotykowych w Meksyku. To również w tym dzienniku w 2001 roku ukazał się jej pierwszy reportaż o próbach odzyskania austriackich dzieł sztuki przez Marię Altmann. Anne Marie O’Connor pisała artykuły dla takich gazet jak Esquire, The Nation, Los Angeles Times oraz The Christian Science Monitor. Obecnie mieszka w Jerozolimie, gdzie pracuje jako reporter dla The Washington Post.

Skomentuj